facebook Przejdź do treści
Efekt Sieci

Efekt Sieci

W audycji przygotowywanej przez DELab UW pt. „Efekt Sieci” dr Justyna Pokojska rozmawia z wybitnymi badaczami i badaczkami oraz naukowcami i naukowczyniami z Uniwersytetu Warszawskiego o rozmaitych aspektach rewolucji cyfrowej dziejącej się na naszych oczach. Znamienitych gości audycji łączy dogłębna znajomość tajników cyfrowej transformacji.

Celem podcastu jest sieciowanie ekspertów z Uniwersytetu Warszawskiego, tworząc tym samym pole do efektywnej współpracy naukowej.

W cyklu rozmów poruszane są takie zagadnienia, jak: gospodarka cyfrowa, kompetencje przyszłości oraz wyzwania i szanse związane z procesem cyfryzacji – zarówno na poziomie życia codziennego, jak i polityki międzynarodowej oraz rozwoju globalnej nauki.

Podcast powstał we współpracy z Radiem Kampus.

Co się stanie, gdy pewnego dnia samochody wyjadą na ulice same?

Z nadzieją patrzymy na kolejne informacje o rozwoju autonomicznych pojazdów. Samochody bez kierowców mają szansę zrewolucjonizować sposób, w jaki poruszamy się po mieście, pozwalając nam na oszczędność czasu. Wokół ich implementacji narasta jednak wiele pytań. Wśród nich – dylematy moralne związane z bezpieczeństwem oraz realne ryzyka paraliżu miast w wyniku ataków hakerskich. O fascynujących wyzwaniach związanych z autonomicznymi pojazdami i wdrażaniem nowych technologii opowiada Łukasz Nawaro, analityk DELab UW i doktorant na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW, odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej o:– realne zagrożenia związane z implementacją nowych technologii w naszym życiu,– ryzyka technologiczne, prawne i moralne związane z AV w ruchu miejskim?– hiperracjonalność pojazdów i jej konsekwencje,– badania na temat moralności maszyn,– przeszkody

Mentor i Mentee – sposób na spełnianie studenckich marzeń

Okres wakacyjny sprzyja rozmowom nieco obok nauki, wszak nie samą uczelnią żyje człowiek, ale też marzeniami, szczególnie, gdy sprzyja im aura. „Nie rezygnuj z marzeń.(…) Nigdy nie wiesz, kiedy okażą się potrzebne”, pisał Carlos Ruiz Zafón. I właśnie tego: jak pomóc sobie w realizacji marzeń: o nowej ścieżce rozwoju czy założeniu własnej firmy, dotyczy rozmowa w kolejnym odcinku podcastu. O wspieraniu studenckich marzeń i przedsiębiorczości młodych absolwentów opowiada Aleksandra Woźniak z Inkubatora Uniwersytetu Warszawskiej, koordynatorką programu mentoringowego dla studentów UW i WUM, odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej o:– sposób, w jaki studenci mogą spełniać marzenia,– rolę mentora (i mentorki!) oraz mentoringu w spełnianiu marzeń,– działania, jakie mogą podjąć studenci już dziś,–

Co łączy samoloty z poziomem nauki?

Uprawianie nauki kojarzymy z długimi godzinami spędzonymi w bibliotece i żmudnej analizie danych. Tymczasem jednym z bardziej efektywnych mierników naszej aktywności naukowej i poziomu uprawianej nauki jest siatka połączeń lotniczych i liczba lotów, jakie wykonują naukowcy. Co łączy te kwestie z poziomem nauki? O tym w kolejnym odcinku podcastu. O wynikach badań dotyczących mobilności naukowców oraz metodach estymowania dobrej nauki opowiada dr Adam Płoszaj (EUROREG UW), odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej o:– cel i możliwość mierzenia nauki,– możliwość skwantyfikowania poziomu danej dyscypliny,– sposób, w jaki możemy stwierdzić, że od jakiegoś poziomu mamy do czynienia z dobrą nauką, a poniżej – z mniej wartościowymi badaniami,– miary, które najlepiej oddają skuteczność prowadzonych przez nas badań,– konieczność

Dane z nami czy przeciwko nam – o aktywizmie danych

Wyniki badania CBOS mówią o zaangażowaniu ponad 40 proc. Polaków w różnego rodzaju aktywność w organizacjach obywatelskich – z roku na rok stajemy się coraz bardziej aktywni. Jak ma się do tego datafikacja i digitalizacja? I czy dane wspierają naszą aktywność? A może działają przeciwko nam? O aktywizmie danych, datafikacji oraz zmieniającym się pod wpływem technologii podejściu do danych opowiada Bartosz Ślosarski (ISS UW), odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej o:– praktyczną definicję aktywizmu danych – w jaki sposób coś, co jest pasywne, może przyjmować aktywną postawę?– konsekwencje społecznej przesunięcia znaczenia danych w świecie, w którym żyjemy,– kulturowy imperatyw danych i czy faktycznie „musimy w dane”,– kierunki rozwoju – czy dewiza „pics or didn’t

Jak (skutecznie) opodatkować Big Tech?

Miesięcznie z Facebooka korzystają ponad 3 miliardy unikatowych użytkowników – na każdym z nich serwis zarabia 3 dolary. Miesięcznie daje to bagatela 9 miliardów dolarów. Czy przychód ten jest opodatkowany i co zrobić, by serwisy sprawiedliwie odprowadzały podatki w krajach, w których działają?  O podatku cyfrowym i skutkach porozumienia grupy siedmiu najbogatszych państw w kwestii minimalnego poziomu opodatkowania Big Tech opowiada dr hab. Magdalena Słok-Wódkowska (DELab UW, WPiA UW), odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej o:– sposób naliczania podatków w cyfrowym świecie – za co taki podatek powinien płacić np. Facebook, Amazon czy Google?– opodatkowanie cyfrowych gigantów obecnie – czy płacą, co i gdzie, szczególnie, gdy działają globalnie,– skutki kreatywności podatkowej Big Tech dla gospodarek

:smile: :balloon: :gift: – co mówią o nas współczesne formy komunikowania?

Konto na Facebooku posiada już 18 milionów Polaków. Nasza przeciętna miesięczna aktywność została estymowana na: 3 komentarze, 11 polubień postów i jedno udostępnienie. Co te dane mówią o nas w kontekście sposobów komunikacji i samej ewolucji komunikowania, jakiej doświadczamy na co dzień? Czego o modelach komunikacji można dowiedzieć się z życzeń składanych na Facebooku naszym znajomym i… markom? O wynikach analizy życzeń składanych przez użytkowników Facebooku oraz modelach komunikacji opowiada dr Izabella Ławecka (Wydział Polonistyki UW), odpowiadając na  pytania dr Justyny Pokojskiej o:– charakterystykę współczesnej komunikacji sieciowej,– inne formy komunikacji, które dziś możemy zaobserwować,– życzenia na Facebooku – czy są innym aspektem komunikacji niż te składane w tradycyjny sposób?–

Drogocenne odpady – nauka w służbie środowisku

Wraz z rozwojem nowych metod ponownego wykorzystania surowców, opracowywanych przez naukowców, zdarza się, że przecieramy oczy ze zdumienia. Benzyna, która niegdyś uznawana była za odpad procesu destylacji ropy naftowej i sprzedawana w aptekach jako środek czyszczący, wraz z rozwojem motoryzacji i nowych technologii, święci triumfy. O ponownym wykorzystaniu surowców, gospodarce zamkniętego obiegu i upcyclingu surowców opowiada po raz kolejny (polecamy poprzedni odcinek) dr hab. Wojciech Hyk (CNBCh UW), kierownik projektu Greenmet Lab, odpowiadając na  pytania dr Justyny Pokojskiej:– cel, w jakim wykorzystuje się ponownie odpady,– zagrożenie wyczerpaniem surowców, które wykorzystujemy w gospodarce,– źródła pozyskiwania fosforu oraz jego ogromną wagę dla gospodarki,– sposoby zapobiegania wyczerpaniu surowców, które wdraża nauka,–

Estymacja szczęścia na podstawie danych z kosmosu

Co łączy poziom szczęśliwości jednostek i lokalnych mieszkańców ze zdjęciami z map satelitarnych Google? Przyjrzymy się temu w kolejnym odcinku „Efektu Sieci”.  O nowatorskiej metodzie estymowania poziomu szczęśliwości społeczeństw na podstawie danych ze zdjęć satelitarnych opowiada dr hab. Piotr Wójcik, adiunkt na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW, założyciel i animator Data Science Lab, odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej o:– sposoby definiowania i mierzenia przez ekonomię dobrostanu społeczności i jednostek,– miary, które standardowo stosowane są do estymacji „szczęśliwości” oraz ich ograniczenia, powodujące, że pomiar może nie być wystarczająco trafny,– wyzwania, jakie tworzy estymacja „miękkich” parametrów,– inspiracje do badania poziomu szczęścia społeczeństw na podstawie danych pochodzących ze zdjęć satelitarnych,– dane

Czy czeka nas nowy (wspaniały?) świat internetu?

Światowa Komisja Rządzenia Internetem działająca przy strukturach ONZ sformułowana 2 scenariusze rozwoju internetu: rozwój cyberprzestępczości oraz internet nierówności: ograniczenie dostępu do sieci jedynie dla wybranych państw i społeczeństw. Czy oznacza to koniec internetu, który znamy dziś? O dyskursach wokół przyszłości internetu oraz wynikach badania narracji technologii przyszłości opowiada Agnieszka Stecko-Żukowska – doktorantka z Międzydziedzinowej Szkoły Doktorskiej UW, odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej o:– praktyczne scenariusze wyłaniające się z badań ekspertki,– wpływ doświadczeń związanych z pandemią na refleksję dotyczącą przyszłości internetu,– stosunek społeczeństw i społeczności do technologii przyszłości,– możliwość definiowania internetu jako społecznego zasobu,– narracje dotyczące przyszłości internetu,– szansę realizacji scenariuszy, w których jesteśmy skazani na hegemonię cyfrowych gigantów

Jak mierzyć inteligencję miast?

Koncepcja smart city nie jest nowością – wciąż jednak decydenci próbują „uinteligentnić” polskie miasta. W jaki sposób osoby odpowiedzialne za poszczególne sektory działania miast mówią o idei smart city? Jakie warunki muszą spełniać polityki oraz konkretne działania by mogły zyskać etykietę “inteligentnych” oraz co odróżnia je od rozwiązań stanowiących jedynie “technologiczny gadżet, błyskotkę”? O narracjach dotyczących idei smart city w trzech polskich miastach – Gdańsku, Warszawie i Wrocławiu oraz wynikach swojego badania opowiada Małgorzata Osowska, doktorantka Wydziału Socjologii UW oraz ekspertka Instytutu Badań Edukacyjnych, odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej o:– praktyczną definicję inteligentnego miasta,– wyniki badań ekspertki – jak decydenci mówią o inteligentnych miastach,– warunki

Kim jesteśmy w internecie?

Anonimowość w sieci pozwala nam na więcej – ale czy na pewno przekraczamy bariery? Czy może w internecie wciąż jesteśmy sobą i angażujemy się w interakcje w równym stopniu jak w realu? O naszych interakcjach w sieci oraz wynikach badania forów internetowych dla kobiet, które doświadczyły poronienia opowiada analityczka DELab UW dr Maja Sawicka (WS UW), odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej o:– naszą tożsamość w sieci – jesteśmy tacy sami, tylko mniej, czy wręcz z uwagi na anonimowość pozwalamy sobie być „sobą” bardziej?– poziom zaangażowania w interakcje w sieci, w porównaniu z „realem”,– przejawy wstydu w cyfrowych interakcjach,– mechanizmy interakcyjne, które zauważyć można na forach dla kobiet, które doświadczyły poronienia,– sposoby regulacji zachowań

Czy można być i nie mieć?

Statystyczny człowiek, według wyliczeń Jeremy’ego Rifkina, posiada 5000 rzeczy. Czy możemy obejść się bez rzeczy? Jakie jest ich społeczny sens posiadania? Jeśli braliście udział w spotkaniu autorskim prof. Andrzeja Waśkiewicza wokół jego książki „Ludzie-rzeczy-ludzie. O porządkach społecznych, w których rzeczy łączą, doskonale wiecie czego spodziewać się po rozmowie socjolożki z historykiem idei. Jeśli nie – tym bardziej posłuchajcie dyskusji o meandrach posiadania i fetyszyzacji przedmiotów. O meandrach posiadania i fetyszyzacji przedmiotów oraz książce „Ludzie-rzeczy-ludzie. O porządkach społecznych, w których rzeczy łączą” opowiada prof. Andrzej Waśkiewicz (WS UW), odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej o:– sens posiadania rzeczy w dobie gospodarki 4.0 i możliwość obejścia się bez nich,– pożytkach, jakie niesie za sobą

W co grają dorośli?

Czy „grać w grę” mogą tylko dzieci – słowem, czy z gier komputerowych się wyrasta? Gry stały się jednym z najbardziej powszechnych obiektów krytyki. Tymczasem badania donoszą o pozytywnych efektach tej formy spędzania czasu. By wymienić tylko kilka z nich: rozwój wyobraźni przestrzennej, wyrównywanie deficytów w wiedzy ucznia czy poprawa koncentracji. Swoją wiedzą ekspercką w zakresie zagadnienia gier komputerowych dzieli się dr inż. Marcin Zaród (WS UW), odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej o:– konsekwencje gier komputerowych – czy możemy mówić jedynie o negatywnych skutkach?– pożytki z gier komputerowych, jakie gracze wynoszą z aktywności,– negatywne aspekty tej formy spędzania czasu,– sylwetkę współczesnego gracza,– kompetencje nabywane w wyniku grania w gry komputerowe.

Targeted recycling – co kryją w sobie nasze urządzenia?

Na wysypiska trafiają codziennie tony złomu elektronicznego i odpadów technologicznych. Z pomocą innowacyjnych metod – w rozumieniu technologicznym, środowiskowym i ekonomicznym – udaje się z nich odzyskać… metale szlachetne. Czy zatem w naszych urządzeniach kryją się pokłady srebra i złota? Co można odzyskać z zepsutego komputera i jak w praktyce wygląda ten proces? Wiedzą ekspercką w zakresie innowacyjnych metod odzyskiwania surowców dzieli się dr hab. Wojciech Hyk (CNBCh UW), kierownik Greenmet Lab, odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej o:– metale, które można odzyskiwać z odpadów elektronicznych,– źródła pochodzenia odpadów do odzysku,– procedurę odzyskiwania metali szlachetnych z elektrośmieci,– sposoby ponownego wykorzystania odzyskanych materiałów,– koszty związane z procesem targeted recycling,– ograniczenia (poza wiedzą i know-how) wykorzystania odpadów,– definicję

Czy można przytulić robota?

W jubileuszowym, pięćdziesiątym odcinku podcastu „Efekt Sieci” pochyliliśmy się nad kluczowymi pytaniami dotyczącymi cyfryzacji. Czy można przytulić robota (i czy musi być zbudowany z drewna, by nie było dziwnie)? Czy spacer z robo-psem różniłby się od spaceru z klasycznym czworonogiem? Na koniec czeka nas pokrzepiająca puenta. Swoją wiedzą i nieoczywistymi przemyśleniami dzielą się Tosia (8 lat), Pola (8 lat), Gustaw (7 lat), Franek (9 lat) oraz Iga (5,5 roku), odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej o:– miejsca, w których można dziś spotkać prawdziwego robota,– czynności, w których mogą wyręczyć nas roboty i czy należy bać się transformacji w robota,– czy można budować roboty z drewna,– czy świat, w którym roboty będą

AAAAutomatyzacja, czyli zatrudnię robota

Tematem dwudziestego drugiego odcinka drugiego sezonu podcastu „Efekt Sieci” jest automatyzacja pracy. 5 lat temu usłyszeliśmy niepokojące prognozy, dotyczące procesu automatyzacji, który miał doprowadzić do redukcji liczby etatów aż 40% pracowników. Tymczasem – wszyscy pracujemy. Czy to analitycy pomylili się w swoich obliczeniach, czy po prostu nie zauważamy skutków postępującej automatyzacji? Wiedzą ekspercką i wynikami swoich badań dzieli się Satia Rożynek, analityczka DELab UW i doktorantka na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW, odpowiadając na pytania dr Justyny Pokojskiej o:– zawody, które powinny obawiać się utraty pracy,– sposoby operacjonalizacji procesu automatyzacji– techniki mierzenia narażenia poszczególnych zawodów na automatyzację,– scenariusz, w którym technologia jedynie uzupełnia naszą pracę, ale jej